Wat is het talenplatform?
De Vlaamse academische taalopleidingen van de Universiteit Antwerpen, de Vrije Universiteit Brussel, de Universiteit Gent en de KU Leuven hebben zich verenigd in een Vlaams Talenplatform. Ook een groeiende groep van docenten en leerkrachten in de hogescholen, talencentra, het volwassenenonderwijs en het basis- en secundair onderwijs sluit zich aan bij het initiatief. Het platform drukte zijn stempel op het Vlaams regeerakkoord (2019-2024), dat expliciet talenstudies, meertaligheid en geletterdheid wil versterken. Het Vlaams Talenplatform ijvert voor het belang van het Nederlands, de moderne vreemde talen en de klassieke talen.
Werking
Het Vlaams Talenplatform is een initiatief van de opleidingen Taal- en Letterkunde en Toegepaste Taalkunde aan de Nederlandstalige universiteiten in Vlaanderen en Brussel. Ongeveer vier keer per jaar komen vertegenwoordigers uit de verschillende betrokken opleidingen bijeen voor een landelijk overleg. Een overleg van vier leden (een lid per instelling) coördineert de activiteiten van het platform. Vier werkgroepen en vier expertengroepen ondersteunen inhoudelijk en praktisch de werking van het Talenplatform.
Lees hier ons talenplan.
Waarom?
In 2016 suggereerde het PIRLS-onderzoek – dat het niveau van begrijpend lezen in het vierde leerjaar peilt – dat de leesvaardigheid in Vlaanderen in vrije val is. De PISA-resultaten van 2019 lieten zien dat voor geen enkele vaardigheid de daling zo sterk is als voor begrijpend lezen.
De maatschappelijke impact van de dalende talenkennis van onze jongeren kan moeilijk overschat worden:
- en goede taalvaardigheid is een belangrijke voorwaarde voor burgerparticipatie
- bedrijven missen kansen door de gebrekkige taalvaardigheid van hun werknemers
- rechtbanken, advocatenkantoren en consultants vinden steeds moeilijker twee- of meertalige juristen
- de zorgsector heeft nood aan meertalige experten
- in de academische wereld wordt het stilaan onmogelijk om bronnenmateriaal in andere vreemde talen dan het Engels te lezen
- docenten klagen steen en been over de gebrekkige schriftelijke vaardigheden van hun studenten
Kortom: alle sectoren smeken om taalvaardige werknemers.
Enkele cijfers over letters
1/5 …
van de Vlaamse jongeren verlaat, volgens de PISA-cijfers van december 2019, de school als ‘functioneel analfabeet’.
23% …
minder studenten meldden zich aan voor een opleiding talen aan het hoger onderwijs in de afgelopen vijf jaar.
8 …
jaar lang leren onze jongeren Frans. Slechts een kleine minderheid geeft aan zich daarna in deze taal te kunnen uitdrukken.
Ons voorstel: een Talenplan
Aan de vooravond van de verkiezingen in 2019 lanceerde het Talenplatform een Pleidooi voor een Vlaams Talenplan dat de problemen binnen de talensector moet aanpakken. Een belangrijk onderdeel van het genoemde Talenplan is het opstarten van een campagne voor de talen. Met een batterij aan maatregelen wil ons Talenplan inzetten op het taalbewustzijn en de taalbeheersing van onze jongeren, de instroom in talenopleidingen bevorderen en zo meer gekwalificeerde taalleraren afleveren.
Competenties & kennis
Wie zich vlot wil kunnen uitdrukken in zijn of haar moedertaal en verschillende vreemde talen, heeft veel baat bij een stevig fundament van taalinzicht.
Geletterdheid & belezenheid
Literatuur en algemene belezenheid spelen een cruciale rol in het bevorderen van inlevingsvermogen en cultureel bewustzijn.
Taal & samenleving
Het is van groot maatschappelijk belang dat politici, bestuurders en cultuurdragers actief inzetten op taalvaardigheid en meertaligheid.
In de media
mei 2019 (Tijd): We kunnen dalend taalniveau bij jongeren weer opkrikken
december 2019 (Tijd): Wankelende PISA-taaltoren toont nood aan Talenplan
juli 2020 (Knack): ‘Zomerscholen tonen dat talenonderwijs opnieuw bovenaan politieke agenda moet staan’
